LEVREK AVINDA RENK ETKİSİ ve SAHTE BALIK RENGİ SEÇİM KOŞULLARI

[Bahadır Sarıca]

Eğer bir insan sizinle değerli bir bilgiyi paylaşırsa ve siz de bundan faydalanırsanız, sizinde bunu diğer insanlarla paylaşma gibi ahlaki göreviniz vardır ilkesiyle bu konuyu okuduklarım, kendi araştırmalarım ve üstadlardan edindiğim bilgiler ışığında sizlerle paylaşmaya çalışacağım.

Bilindiği üzere levrek balığı avı veya balık avı birçok koşulun yerine getirilmesi ile başarıya ulaşabilir. Sahte/yapay/suni balıkla (bundan sonra yazıda “sahte balık” olarak anılacaktır) levrek avında bu koşullardan biri de seçilecek olan sahte balığın renk seçiminin yapılmasıdır.
RENK ve RENK OLUŞUMU
Bir kaynaktan yayımlanan ya doğrudan, ya da kendisi ışık kaynağı olmayan bir cisimle etkileştikten sonra algılanan bir ışığın, göz üzerindeki izleniminden kaynaklanan duyuma renk denir. Elektromanyetik enerji dalgalarından biri olan ışık, rengin kaynağıdır.
Canlı yaşamında son derece önemli bir rolü olan renklerin oluşması için neler gereklidir genel olarak inceleyelim.
1-Rengin oluşması için gerekli olan ilk koşul ışığın varlığıdır. Bu nedenle öncelikle güneşten gelen ışınların nasıl bir özelliğe sahip olması gerektiğini inceleyerek başlamakta fayda vardır. Renklerin oluşabilmesi için güneşten yeryüzüne gelen ışığın, renkleri meydana getirebilecek şekilde, belirli bir dalga boyuna sahip olması gerekmektedir.
2-Atmosferden geçen ışık yeryüzüne dağılır ve rastladığı maddelerin hepsine çarparak yansır. Işığın çarptığı maddelerin, ışığı yutmayıp yansıtacak özelliklerde olması gereklidir. Görüldüğü gibi maddelerin yapısal özelliğinin de yeryüzüne ulaşan bu ışıkla renkleri oluşturacak şekilde uyumlu olması gereklidir. Bu şart da gerçekleşir ve güneşten gelen ışığın çarptığı maddelerden kolaylıkla yeni bir ışık dalgası yayılır.
3-Renklerin oluşumundaki diğer bir aşama da ışık dalgalarını algılayabilecek bir algılayıcıya, yani göze ihtiyaç olmasıdır. Işık dalgalarının görme organlarıyla da uyum içinde olması zorunludur.
4-Güneşten gelen ışınlar gözümüzün tabakalarından geçip retina bölgesinde elektrik sinyaline dönüştürülmelidir. Daha sonra bu elektrik sinyalleri insan beyninde görüntüyü algılamakla sorumlu olan görüntü merkezine ulaştırılmalıdır.
5-Bizim herhangi bir rengi gördüğümüzü ifade edebilmemiz için gerçekleşmesi gereken son bir aşama daha vardır. Renklerin oluşmasındaki son aşama görme merkezine gelen elektrik sinyallerinin, burada bulunan sinir hücreleri tarafından "renk" olarak algılanabilmesidir.
Görüldüğü gibi tek bir rengin oluşması için oldukça detaylı ve birbirine bağlı bir sıralama izleyen işlemler gereklidir.


Eğer yazıyı okuyup, bu noktaya kadar geldiyseniz içinizden “ya teknik bilgilendirme mi balık avı mı” demeye başlamışsınızdır sanırım. O kısım da gelecek ama sırasıyla. Renk kavramını özümsemeden seçim yapılabileceği kanaatinde değilim. Önce olayı kavramları ile algılamalıyız ki seçim koşullarını bu bilgiler ışığında değerlendirebilelim. Sonrası kendinden gelecektir.

BALIKLARDA RENK
Gelelim balıklarda renk algısı meselesine;
Balıklar renkleri görüyorlar mı? Evet, çoğunluğu aynen görüyor. Karada yaşayan canlılardan biraz farklı olarak, göz retinaları iki çeşit görme yeteneğine sahiptir. Bazı tür balıklar aynı anda bu iki özelliği birden taşır. Göz retinaları karanlık ve aydınlığa göre adapte olabilir. Bu tür balıklar aydınlıkta renkleri aynen görmekle birlikte, karanlıkta sadece tonları algılayabilir. Bütün renkleri, su içinde farklı mesafelerden aynen gördükleri gibi, bazı renkleri ise farklı mesafelerden değişik renk, ton veya koyulukta algılarlar. Bunun sebebi, her bir rengin farklı bir dalga boyuna sahip olmasıdır. İnsanlardan beş kat daha fazla renkleri algılayabildikleri açıklanmıştır. Su içindeki bir balık suyun dışındaki bir görüntüyü on beş metreden rahatça algılayabilir.
Bu özellikleriyle balıkların renk algısının oldukça gelişmiş olduğu söylenebilir. Bunların ışığında; unutmamalıyız ki biz balığı görüyorsak o da bizi görüyordur. Bu sebeple usta avcılar balığa görünmemenin, avcılıktaki önemi konusunu birçok kez vurgulamışlardır. Gece kıyıdan yemli levrek avında herhangi bir ışık kaynağının (el veya kafa üstü feneri) açılması bile avlağı olumsuz etkilemektedir.
Renk etkisinin sualtındaki canlılar üzerindeki algılanmasına göre hangi renkte sahte balığı, hangi ortamlarda kullanılacağımıza karar veririz. Gün ışığının içindeki yedi ana renk su içinde belli bir mesafe ile yol alır ve sualtında aşağıdaki gibi etkiler gösterir.



(İnsan gözü 380nm ile 780nm arasındaki dalgaboylarını algılayabilir)




Bunların sualtında bir canlı tarafından kaç metreden öz renklerini kaybetmeden görülebileceği aşağıda verilmiştir.
Kırmızı; suyun altında ilk sekiz metreye kadar kendi rengini muhafaza eder, sonra ulaşabildiği uzak mesafeye göre açık gri renkten koyu gri renge doğru, koyulaşarak görünür ve nihayetinde kırmızı renk artık ulaştığı son noktadan siyah renk (karartı) olarak algılanır.
Kavuniçi; rengi on iki metreye kadar,
Sarı; yirmibir metreye kadar,
Yeşil ve mavi renkleri ışığın aydınlattığı mesafe boyunca,
Gri ve Siyah renkleri de bunların arkasından ekleyerek, balıkların uygun koşullarda görebileceklerini söyleyebiliriz.


Diğer bir etken de ışığın su içindeki kuvvetidir. Bu duruma etki eden günün hangi zaman dilimi içinde olduğumuz (Güneş ışınlarının açısı), atmosferin o anki meteorolojik durumu ( havanın açık veya kapalı olma hali ), su yüzeyinin hareketi ( dalga ve akıntı ) ve suyun berraklığı ( temizliği ve rengi ) ile orantılıdır.
Tüm bu yukarıdaki etkiler göz önüne alınarak yapay balık rengi konusuna karar verebiliriz.
Cisimlerin su içinde oldukları ebattan daha büyük gözükeceklerini göz önüne alarak sahte balık boyutunu hedef avımıza göre seçmek faydalı olacaktır. Açık ( parlak ve canlı ) renklerin yansıtma özelliğinden oluşacak etkiyle, büyüyen görüntü avı kaçırabileceği gibi, ışık ortamının az olduğu konumlarda, avın yemini görmemesine sebep olur. Büyük yem hedef av için korkutucu olacaktır.
Bu arada avlakta mevcut olan balıklar, sahte balık seçiciliğinde birincil etken olacaktır. Bu da çok iyi bir gözlem yeteneği gerektirir. İkinci gözlemlememiz gereken nokta ise balığın doğal ortamında bulunan renklerdir. Balık doğal ortamında hangi renklerle birliktedir? Hangi yemlik balık çeşitleri vardır?
Tüm bu anlatımlar göz önüne alındığında sahte balık seçiminde ışık ve renk kavramlarının birlikte irdelenerek seçim yapılması gerektiği açıktır. Balık avı malzemesi satan dükkanlara girdiğimizde hepimizin başına gelmiştir. Bir veya iki sahte balık üzerinde dururken hep planladığımızdan daha fazlasını alırız. Çeşit çeşit tipler, bir tipin tüm renkleri vs sunulmuştur. Hepsine ihtiyaç duyar mıyız? Tabii ki hayır. Renk konusu ise sahte balık seçimin bir yönüdür.

[Bahadır Sarıca]

Sonuç olarak;

Sahte balık rengi seçerken bazı basit kuralları uygulamanız gerekir. Renk seçimi yaparken dikkat etmemiz gereken bazı av koşullarına bakalım:
Havanın açık, günışığının parlak, suyun berrak ve su görünürlüğünün 1m’den daha iyi olduğu durum: Gümüş, beyaz, gri, kahverengi gibi doğal görünümlü renkler tercih edilir. Balığın doğal yemlik ortamındaki renklere özellikle dikkat edilmelidir. Fazla parlaklık özellikle sığ sularda küçük avları ürkütebilir. Bu yüzden mat renkler uygundur. Yumuşak plastik yemler içinse bu renklerin daha yarı saydam olanları tercih edilir.
Havanın bulutlu ışığın az olduğu , suyun bulanık lekeli renklerle kaplı olduğu durum: Gri gölgeli, mavi gölgeli, siyah-mavi-yeşilin krom renkleri gibi doğal görünümlü ışık geçirmeyen, saydam olamayan(opak) renkler tercih edilir. Yumuşak plastik yemler içinse mavi-gri gölgeli olanları tercih edilir.
Havanın yağmurlu, suyun soluk olduğu durum: Portakal, zeytin, sakız beyazının parlak ve floresan/fosforlu renkleri, tercih edilir.
Gece, bulutlu veya aysız durum: Siyah, mavili siyah, mor veya kırmızının daha koyu, saydam olamayan(opak) veya metal renkleri tercih edilir.Gece avlarında koyu renkler kullanınız. Bu tavsiye deneyimsiz birine tuhaf gözükebilir. Ancak geceleyin karanlıkta tüm renkler bize siyah ya da koyu gri tonlarındaymış gibi görünür. Onları karartılar halinde seçebiliriz. Bir cisim bu karartıyı, karanlık gölgeyi ne kadar belirgin verirse biz onu o kadar iyi fark edebiliriz. İşte en yoğun ve seçilebilir karartıları ise koyu renkli cisimler verir. Geceleyin, düşük ışık ortamlarında maksimum faydayı veren koyu renkli yapay yemlerdir. Çünkü, böyle ortamlarda yemler net olarak görülmezler ama silüet verirler ve koyu renkli yemler en iyi silüeti verirler. Günün bu zamanlarında siyah, lacivert (koyu mavi ) ve mor renkli yapay yemler iyi seçimlerdir.
Gece, parçalı ay, suyun berrak olduğu durum: Kırmızı, siyah, siyah-kırmızı, mor-kırmızının saydam olamayan(opak) renkleri kullanılmalı
Gece , dolunay, suyun berrak olduğu durum: Kırmızı mavi sakız rengi gibi daha açık saydam olamayan(opak) renkler tercih edilir. Veya renk birleşimleri(kombinasyonları) olabilir; mor-kırmızı, kahverengi-pembe gibi.



Levrek avında kullanılacak renk için tavsiyeler;
1)Levrek avında, sahte balıkların renkleri 5-6m’den fazla derinliklere inidiğinde gri gölgelenmeleri artar. Bu yüzden bu derinliklerde parlak koyu renkli sahte balıkları tercih etmeliyiz.
2)Rüzgarda suyun durumuna ve su genelinde ışık girişimindeki azalmaya bağlı olarak sahte balık rengini ayarlayınız.
3)Kışın derin sulardaki gibi daha koyu parlak renkli sahteleri tercih ediniz.
4)Daha sıcak sularda sahte balık rengini daha açık renkleri seçerek yapınız.
5)Suyun berrak olduğu durumlarda sahte balık rengini doğal renklerden seçiniz.
6)Eğer açık renkli bir sahte yeme balık vurmuyorsa rengini bir ton koyu renk ile değiştiriniz.
7)Avlaktaki balık büyüklüğü konusunda bir fikriniz yoksa sahte yeminizi küçükten başlayıp büyüterek deneyiniz.
8)Suyun kendi renginde sahte yem kullanmamaya özen gösterin. Bu sahtenizin görünmez (kamufle) olması demektir. Olumsuz bir durumdur.
9)Başarılı bir levrek avcılığı için ışık durumlarını, su berraklığını, sahte balık tipini, rengini ve sunuş tarzını dikkate almalınız. Balığın doğal avcılık yöntemleri çok önemlidir.
10) Kışın, kırmızı ve turuncu renkler en çabuk emilip, filitre edilen dalga boylarıdır. Bu nedenle tavsiye edilmez. Sarı, yeşil ve mavi renkli yapay yemler ile yine floresanlı sarı ve yeşil renkli yapay yemler önerilebilir.
11) Kırmızı, turuncu, sarı, gümüş ve metalik renkler, parlak yaz günlerinde berrak ve sığ sularda etkilidirler. Metalik renklerin parıltılanma eğilimi olduğu için derin sularda da kullanılabileceği söylenebilir. Çok ışıklı parlak günlerde, tüm renkler suda görünebilir ama balıkların aktif bir biçimde beslendiklerini gözlemlerseniz şüphesiz en iyi yapay yem, hedef balığın yoğun bir şekilde avladığı yem balığına benzeyen renk ve ölçüde olandır. Söz gelimi bu yem balığı mavi tonlarını taşıyan bir türse, ideal yapay yem mavi renkte olacaktır.
12) Su üstünden gelen yemlerle avlanırken renk daha az önemlidir. Buna karşın yemin boyutu, şekli ve aksiyonu değer kazanır. Balık yüzeyin altından yeme saldıracaktır, diğer bir ifade ile yem neredeyse arada bir su tabakası olmaksızın ışığı direkt olarak arkasından alır. Böylece yapay yem gerçek renginden uzaklaşır ve griye, siyaha yaklaşır. Bunu kendiniz de bir yapay yemi, gözünüz ile güneş ışığının arasına alıp ona altından bakarak deneyebilirsiniz. O nedenle bu tür avlarda, siyah ve koyu renkler en verimli olanlarıdır. Çünkü bunlar, yüzeyden gelirken aşağıya en yoğun silüeti sağlar.
13)Boyalı, tanenli ( tannic asit etkisiyle lekelenmiş ), renkli sularda kırmızı, turuncu ve floresan renkler faydalı olur.



Neticede herkesin kendi tecrübesi belirleyici olacaktır. Kafanızda bir fikir oluşmasına katkıda bulunabildiysen ne mutlu bana.
Tüm dostlara büyük balıklı ve keyifli avlar dilerim.
Selamlarımla.

Alıntılar: Kapt. Nasuhi Albulak yazıları,
Yabancı siteler; Levrek avcılığında renkler, renk ve ışık , sahte yemlerin renkleri hakkında gerçekler vs.

[Bahadır Sarıca]

........................

[LeVrEkCi]

çok etkileyici bilgiler bahadır,paylaşım için teşekkürler bilgiye bilgi kattık sayende.emeğine sağlık şimdi tek tek inceleyerek hafızaya alma zamanı.

[turna]

Çok güzel bilgiler,paylaşım için teşekkürler.

[Albatros-gr]

cok ilginc bilgiler Bahadir,eline emegine saglik..
inan sirti yaparken cok defa yalniz iken hep dusunmusumdur,..ya diyorum kendi-kendime..bu rapalalari arada degistiriyorum,balik bu renkleri algiliyormu,yoksa suni yemi bir siluet olarak goruyorda bizim renklerle oynamamiz caba bir telas mi diye..
su yukaridaki bilgilerden sonra,daha bilincli bir sekilde avlanacagimizi dusunuyorum
tesekkurler

[orhanekmekci]

Renk konusunda çok faydalı bilgiler,paylaşım ve bilgilendirmen için teşekkürler Bahadır

[u_boy]

bahadır abi paylaşım için çok tesekkurler.çok değerli bilgiler bunlar.

[aygroup]

Sevgili Bahadır...

Bunlar bulunması çok zor ve çok değerli bilgiler...

Teşekkür ederim...Sevgiler...

[thunderbolt]

Bu bilgileri daha önce de İngilizce olarak okumuştum ve çok faydalı bilgiler.Paylaşım için teşekkürler

Özellikle de gece koyu ve siyaha yakın renkleri şimdiye kadar sürekli olarak Çanakkale'deki arkadaşlara da tavsiye ettiğim halde kabul edemiyorlar Bir de gece koyu renkli sahte ile gece at-çek yaparken levrekler için biraz daha yavaş aksiyonlar tercih edilirse daha bereketli bir av olabilir . Tabi sessizlik de ayrıyeten önemli gece avlarında