Zoka Dökümü

[Burak Karadeniz]

Sevgili arkadaşlar lüfer, kofana, palamut, torik, sinarit, çupra, mercan gibi dişli balıkların avında kullanılan zokaların iğne ile birlikte döküm işlemi; bilgi, deneyim ve dikkat isteyen, dikkat edilmediği taktirde de insan sağlığını tehlikeye sokabilecek ve yan etkileri olan bir uygulamadır. Bu nedenle erimiş haldeki lehimi ve kurşunu döküp bir yerleri veya kendimizi yakmamaya, ayrıca zehirli olan kurşunun buharını da solumamaya dikkat etmemiz lazımdır.

Zoka dökümü için öncelikle; zoka kalıbına, bir miktar kurşuna, yine bir miktar lehim ve lehim pastasına, kurşunu eritmek için cezve şeklinde bir kaba, şayet tel lehim ve lehim tabancası kullanılmayacaksa, metal halindeki lehimi eritmek için yine metal içerikli küçük bir kaba veya cezveye, zokada kullanmak istediğimiz büyüklükteki çelik veya galvaniz iğneye,bir adet karga burun veya penseye, kurşun ve lehimi eritmek için ocak veya küçük bir piknik tüpüne ihtiyaç vardır.

Söz konusu malzemeleri hazırladıktan sonra; öncelikle zoka kalıbını ermiş haldeki kurşunu dökerken kurşunun donmaması için biraz ateşe tutarak ısıtırız. Bilahare kurşun ve lehimin bulunduğu kapları da yine gerek kurşun gerekse lehim iyice eriyip akışkan bir hal alıncaya kadar ısıtırız. Daha sonra iğnenin zoka kurşununu iyice tutması için ( iğnenin sap kısmı lehimlenmez veya kalaylanmassa iğne kurşunu tutmaz, zokanın içinde oynar ve sağlıklı olmaz ) iğnenin pala kısmına bir miktar lehim pastası sürdükten sonra, iğnenin sap kısmını, yani palayı erimiş haldeki lehimin içine batırıp hemen çıkarırız, böylece iğne sapı lehimlenmiş olur. Bu işlemi tel lehim ve lehim tabancası kullanarak da yapmak mümkündür. Zoka dökümüne hazır hale gelmiş iğneyi, dökmek istediğimiz zokanın iğne yuvasına yerleştirerek, iğnenin zokanın dışında kamasını istediğimiz kadar oranda boyunu ayarladıktan sonra kalıbın iki parçasını iğneyi kaydırmadan birleştirerek, kalıbı kapatırız. Cezve içinde erimiş halde bulunan kuşunu, kalıbın kurşun akıtma yuvasından içeriye doğru acele etmeden yavaş, yavaş boşaltırız. Kurşun zoka boşluğunu ve kurşun akıtma yuvasını iyice doldurunca, kurşun akıtma işlemini sonlandırırız. Daha sonra kalıbı açarak, döküm işlemi bitmiş zokayı sıcak olduğu için karga burun veya bir pense yardımıyla çıkartıp, döküm sırasında zoka üzerinde oluşan çapakları temizleyip, misina bağlama deliğini de bir biz yardımıyla açtıktan sonra zokamız kullanıma hazır bir hale gelmiş olur.

Zoka kalıbını ateşe tutarak bir miktar ısıtıyoruz



Kurşun ve lehimi ısıtarak iyice eritiyoruz



İğnenin pala kısmına bir miktar lehim pastası sürüyoruz



İğnenin pastalı ucunu erimiş haldeki lehime baırıp çıkarıyoruz



Kalıptaki iğne yuvasına iğneyi yerleştiriyoruz



Kalıbı kapatıp erimiş haldeki kurşunu, kurşun dökme yuvasından aşağıya yavaşça akıtıyoruz



Daha sonra kalıbı açarak dökülmüş zokayı çıkarıp,çapakalrını temizliyoruz





Son olarakta zokanın misina bağlama deliğini biz yardımıyla açıyoruz ve zokamız kullnıma hazır bir hale geliyor

[/QUOTE]

[orhanekmekci]

Zokayı hazırlamak isteyenler için faydalı bilgier,ben hazır alıyorum Burak bey.Paylaşım ve bilgilendirmeniz için teşekkürler

[Albatros-gr]

bilgi ve paylasim icin tesekkurler Burak abi...

[yalova tatar]

teşekkürler burak abi

[LeVrEkCi]

zoka ve kurşun yapımı açık havada yapılmalı diye bilirim pek o işe bulaşmayı düşünmedim ama elimde baya kurşun var bi ara hayrettin abinin gönderdiği kalıplara kurşun yapacagım.
paylaşım için teşekkürler burak abi.

[Lakerda]

Paylaşım için teşekkürler Burak bey.Kurşun eritme konusunda Nihat'a katılıyorum kesinlikle açık havada olmalı ve buharını solumaktan kaçınılmalı..

[HAŞİM77]

Bu güzel bilgi paylaşımına teşekkürler

[yycolak]

Emeğine sağlık Burak Abicim.Teşekkürler.

[Bahadır Sarıca]

Tüm detaylarıyla anlatmış olduğunuz zoka dökümü ile konunuza söylenecek tek söz : Ellerinize sağlık, teşekkür ederiz.

Bir de soru;
Zokalarda uzun pala iğneler hangi avlarda kullanılıyor? Biz Egede genelde çupra avlarında kullanırız. Örneğin mercan avında kullanılır mı? Kullanılır ise zoka dökümünde vermiş olduğunuz örnek iğne uygun mudur?(Not: derinliklerimiz 50-60m civarı)

Sevgi ve selamlarımla...

[araphüso26]

cidden çok güzel.. buradaki marifet bence kalıpta ellerine sağlık burak abi